Zaspokojenie podstawowych potrzeb człowieka jest pierwszym krokiem na drodze do jego prawidłowego rozwoju psychofizycznego. Największa odpowiedzialność za te działania spoczywa na rodzicach, którzy od chwili przyjścia dziecka na świat do momentu podjęcia przez niego nauki, mają czas na właściwe przygotowanie swojej pociechy do wejścia w „Świat Ucznia”, czyli kolejny etap rozwoju. Dzieci przyswajają dosyć szybko umiejętności typowo edukacyjne i rozwijają je będąc już uczniami 1-2 klasy, dlatego też o wiele ważniejszy przy wkraczaniu dziecka do szkoły jest jego rozwój emocjonalny, osiągnięcie samodzielności oraz umiejętność wchodzenia w relacje z innymi.

Prawidłowo rozwijające się zdrowe dziecko, które ma zaspokojone podstawowe potrzeby, czuje się kochane, otoczone troską i opieką. Otrzymuje niezbędne do rozwoju wsparcie, co pomaga mu budować właściwy obraz siebie oraz stopniowo osiągnąć większą samodzielność. Takiego młodego człowieka można uznać za potencjalnie gotowego do rozpoczęcia nauki w szkole już w wieku 6 lat.

Pozytywne nastawienie

Aby dobrze przygotować dziecko do wejścia w szkolną rzeczywistość, warto podjąć działania mające na celu pozytywne nastawienie malucha do tego, co nowego tam zastanie, kogo spotka, czego się nauczy. Należy mu opowiedzieć, że dzięki szkole pozna nowych przyjaciół, dowie się interesujących rzeczy i zdobędzie doświadczenia, które sprawią, że wyrośnie na mądrego i samodzielnego człowieka. Wszystkie działania zachęcające dziecko do aktywnego udziału w życiu klasy czy szkoły ułatwiają łagodne i pełne ciekawości wejście w nowy etap życia, a także w nowe środowisko.

Spacer do szkoły

Dobrze jest, gdy rodzic znajdzie czas, by wybrać się z dzieckiem do przyszłej szkoły i pokaże maluchowi budynek, który zazwyczaj różni się znacząco od przedszkola. Wspólnie obejrzą prace uczniów wiszące na korytarzach, porozmawiają z panią/panem w szatni czy odwiedzą świetlicę.

Rozmawiaj z dzieckiem o szkole

W domu, gdzie dziecko czuje się bezpiecznie, warto poświęcić czas na rozmowy o tym, że szkoła to nie tylko zabawa, ale również nauka, i obowiązują tam nieco inne zasady, niż w domu czy przedszkolu. Zasady, których należy przestrzegać, aby wszystkie dzieci czuły się dobrze i bezpiecznie, a służą one uporządkowaniu życia szkoły oraz pomagają dzieciom nabywać nowe umiejętności i uczyć się zachowań akceptowanych społecznie. Nieprzestrzeganie obowiązujących zasad ma zawsze swoje konsekwencje.

Pozytywne nastawienie sześciolatka wobec stojących przed nim nowych wyzwań, którymi są nowa szkoła, grupa rówieśnicza i uczenie się, zwiększa prawdopodobieństwo przeżywania radości z bycia uczniem, co ma bezpośredni wpływ na motywację dziecka do nauki, jak i późniejsze osiągnięcia.

Z różnorodnych badań, przeprowadzanych wśród sześcioletnich dzieci i ich rodziców, wynika, że adaptacja do warunków szkolnych i zachowania maluchów w dużej mierze kształtowane są przez postawy rodziców. Zatem pełne optymizmu podejście dorosłych ułatwia dzieciom to przejście i dobre funkcjonowanie w szkole, a postawy pełne obaw i wątpliwości, nastawione na „wyłapywanie” wszystkiego, co najgorsze w środowisku szkolnym, sprawiają, że dzieci są lękliwe, wycofane i już przed rozpoczęciem nauki mają zaburzone poczucie bezpieczeństwa.

Rady dla rodziców

Zanim Twój sześciolatek rozpocznie naukę w szkole:

• Zapytaj wychowawcę w przedszkolu, jak funkcjonuje Twoje dziecko, nad czym warto popracować z nim w domu, zanim rozpocznie naukę,
• Zapraszaj do domu kolegów i koleżanki swojego dziecka,
• Pozwól uczestniczyć dziecku w spotkaniach z rówieśnikami, na które jest zapraszane (to pomaga maluchom nawiązywać właściwe relacje w grupie rówieśniczej),
• Zachęcaj dzieci do zabaw edukacyjnych/rozwijających sprawność manualną oraz poprawiających koncentrację uwagi (kolorowanki, nawlekanie koralików, budowanie z klocków, układanie puzzli, wyszukiwanie różnic w pozornie takich samych rysunkach, labirynty, itp.),
• Ogranicz czas spędzany przed TV i komputerem,
• Opowiedz dziecku o swoich pozytywnych i zabawnych doświadczeniach z czasów szkolnych. Niech dowie się od rodzica, któremu ufa, że w szkole jest ciekawie i wesoło,
• Zadbaj o sprawność fizyczną swojego dziecka poprzez ruch na świeżym powietrzu, zachęcaj je do codziennej gimnastyki, aby w szkole nie czuło się gorsze/słabsze od innych,
• Czytaj dziecku codziennie – to rozwija jego wyobraźnię, kreatywność i uczy koncentracji,
• Przyzwyczajaj dziecko do regularnego trybu życia poprzez utworzenie planu dnia, w którym znajduje się czas na aktywność umysłową, zabawę i wypoczynek (dziecko uczy się w ten sposób planowania czasu i wdraża w codzienne obowiązki),
• Zachęcaj swoje dziecko do drobnych prac domowych, porządkowania i odkładania na miejsce przedmiotów, których używa np. zabawek, naczyń po posiłku, itp.,
• Dostrzegaj i mów dziecku o tym, że widzisz, jakie nowe nabywa umiejętności, czego się uczy.

Jeśli Twój sześciolatek jest już w szkole, postaraj się o regularny kontakt z wychowawcą, który będąc przez cały czas z dziećmi, może podzielić się ważnymi spostrzeżeniami, udzieli wskazówek dotyczących pracy z dzieckiem w domu i wskaże obszary, z którymi dziecko sobie nie radzi. Jeśli pojawiają się niepokojące zachowania, możesz skontaktować się z dostępną w większości szkół pomocą ze strony psychologa lub pedagoga. Oni udzielą ci profesjonalnych porad lub wskażą miejsce, gdzie jeszcze można szukać wsparcia w konkretnej sytuacji. Pamiętaj, aby przypominać dziecku o tym, że zawsze może zwrócić się ze swoim problemem do każdej osoby dorosłej pracującej w szkole.

Małgorzata Anna Gruszka, psycholog