Zarówno przedszkola państwowe, jak i prywatne zatrudniają psychologa na kilka godzin w tygodniu. Często jednak rodzice nie wiedzą, czym zajmuje się psycholog w przedszkolu i z jakimi problemami można się do niego zgłosić po pomoc. A psycholog w przedszkolu służy swoją pomocą nie tylko dzieciom, ale również rodzicom i wychowawcom.

Jak psycholog może pomóc dzieciom

W relacji z dziećmi psycholog pełni funkcję opiekuńczą, którą stara się objąć wszystkie dzieci w placówce. Szczególnie ważny moment w życiu przedszkolaka, kiedy pomoc i wsparcie psychologa są potrzebne, to czas adaptacji do nowego miejsca. Dziecko spotyka wtedy inne dzieci, jest także zostawiane przez rodziców z nieznanymi dorosłymi. W przedszkolu obowiązują nieco inne zasady niż w domu. Całą grupą dzieci opiekuje się jedna wychowawczyni, podczas gdy każdy maluch domaga się, żeby uwaga dorosłego była skierowana wyłącznie na niego. W czasach gdy w domu jest przeważnie jedno lub dwoje dzieci, trudno jest przedszkolakowi zrozumieć, że w przedszkolu trzeba się dzielić nie tylko uwagą wychowawcy, ale również zabawkami, kredkami, miejscem przy stole itp. Na te wszystkie nowe sytuacje nakładają się emocje małego dziecka związane z rozłąką z rodzicami. Psycholog pomoże przejść przez okres adaptacyjny zarówno dzieciom, jak i rodzicom. Tym ostatnim czasem jest równie trudno, kiedy po raz pierwszy oddają swoje dziecko do placówki.

Ale psycholog w przedszkolu zajmuje się nie tylko trzylatkami. Obejmuje on swoją opieką dzieci ze wszystkich grup wiekowych.

Pierwszym etapem pracy psychologa jest obserwacja dzieci w grupie. Ich zachowań oraz reakcji na różne sytuacje pojawiające się w relacjach z innymi.
Psycholog jest w stanie stwierdzić, które dzieci są bardzo odważne, sprytne i przebojowe, a które  nieśmiałe, wycofane czy agresywne. Wprawne oko specjalisty przyglądającego się z pozycji obserwatora wychwyci także różnego rodzaju zaburzenia rozwojowe czy problemy zdrowotne dziecka, których rodzice mogą nie zauważyć – szczególnie gdy mają pierwsze dziecko.

Ponadto w dalszym etapie pracy psycholog organizuje różnego rodzaju zajęcia adaptacyjne, integracyjne i terapeutyczne oraz pomoc indywidualną – są to działania ukierunkowane na konkretne dziecko i jego problem.

Jak psycholog może pomóc rodzicom

Rodzice dzieci przedszkolnych mogą się zwrócić do psychologa zatrudnionego w placówce także po pomoc dla siebie. Nie tylko gdy potrzebują porady dotyczącej sposobów postępowania z dzieckiem, ale również gdy pojawiają się problemy w związku, uzależnienia czy inne trudne sprawy osobiste. Bardzo często pomoc udzielona przez psychologa w przedszkolu bywa wystarczająca. Jednak kiedy jest inaczej, psycholog w przedszkolu pomoże znaleźć placówki, do których można się zgłosić i uzyskać profesjonalną pomoc w konkretnej sytuacji np., choroba alkoholowa czy przemoc w rodzinie itp.

Na prośbę rodziców psycholog w przedszkolu może przeprowadzić pogadanki, wykłady czy warsztaty na tematy, które są dla rodziców interesujące lub ważne w procesie rozwoju i wychowania dziecka.

Rodzic może również poprosić o spotkanie i rozmowę z psychologiem, kiedy zauważa zachowania dziecka, których ani psycholog, ani wychowawca nie są w stanie zaobserwować. Kiedy dziecko, które w przedszkolu zachowuje się normalnie, po wyjściu do domu staje się płaczliwe, agresywne lub przejawia inne niepokojące zachowania, warto o nich porozmawiać z psychologiem. Przyczyny takiej sytuacji mogą być bardzo różne – od stresu związanego z chodzeniem do przedszkola i nieśmiałości, poprzez wady wzroku, słuchu, pasożyty i wiele innych.

Jak psycholog może pomóc wychowawcom

Każdy wychowawca ma możliwość poprosić o pomoc psychologa w sytuacji, gdy dziecko zwraca jego uwagę zwłaszcza zachowaniami nieadekwatnymi do sytuacji. Również wtedy, gdy obserwuje dzieci izolujące się od rówieśników, niepodejmujące wspólnej zabawy (nawet gdy są do tego zachęcane), nadwrażliwe, płaczliwe, agresywne lub wycofane. Kiedy działania wychowawcy nie przynoszą oczekiwanych zmian, zawsze warto poprosić psychologa o obserwowanie dziecka, gdyż przyczyny takich problemów mogą być różne.

Podjęcie działań przez psychologa, ukierunkowanie wychowawcy i rodziców, jak powinni postępować z dzieckiem – to wszystko w znaczący sposób może pomóc dziecku.

Rodzicu, zgłoś się do psychologa w przedszkolu, gdy:

• nie jesteś pewny, czy zachowanie dziecka mieści się w normie rozwojowej.
• niepokoi cię zachowanie dziecka.
• wychowawca zgłasza niepokojące zachowania dziecka.
• dziecko cierpi na chorobę przewlekłą typu padaczka, cukrzyca itp.
• nie wiesz, w jaki sposób poradzić sobie z trudnym zachowaniem dziecka.
• nie wiesz, w jaki sposób poradzić sobie ze swoimi emocjami lub gdzie udać się po pomoc.
• zmagasz się z problemami osobistymi.
• zmagasz się z problemami w związku.
• rodzina dotknięta jest przemocą lub chorobą alkoholową.

Małgorzata Anna Gruszka
Psycholog